Inleiding
Waar komt Regelarm Verantwoorden vandaan?
Regelarm Verantwoorden is de afgelopen drie jaar (door)ontwikkeld bij Philadelphia. Maar al veel langer neemt Philadelphia bij al het handelen de cliënt als uitgangspunt. In de dienstverlening staat de oprechte aandacht van mens tot mens centraal. In 2012 nam Philadelphia deel aan het experiment Regelarm van het ministerie van VWS vanuit de overtuiging dat medewerkers beter kunnen presteren als zij op een andere manier met regels leren omgaan. Regelarm gaf een impuls om vanuit de bedoeling van het vak te werken: waarom doen we wat we doen?
In 2019 kreeg dit proces een volgende stimulans. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bracht een beleidsregel uit die ruimte bood voor het experiment Vernieuwend Verantwoorden. De basisgedachte is dat de feitelijke levering van zorg verantwoord wordt op basis van de kwaliteit die cliënten en hun verwanten werkelijk ervaren. Hierin spelen ook de gemeten kwaliteit en de ervaringen van de zorgprofessionals en de kwaliteit van de bedrijfsvoering een rol.
Philadelphia en de zorgkantoren van CZ, Menzis en Zilveren Kruis hebben onderzocht hoe de zorg anders kon worden verantwoord. Meer informatie over de pilot bij Philadelphia is te vinden via deze link.
Wat is Regelarm Verantwoorden?
Binnen Regelarm Verantwoorden draait het om minder administratie en meer tijd voor de cliënt. Dat verloopt via een drietal deelprojecten, eigenlijk een optelsom van verschillende vernieuwende onderdelen: Cliëntdossier, Datapunten en Steunen op elkaars controles. Deze onderdelen worden onder de video in de oranje uitklapblokken verder uitgelegd.
De nadruk ligt niet op minder informatie, maar op vastleggen wat ertoe doet. Dit vergt anders nadenken ('omdenken') over zaken die al dan niet vastgelegd worden en bewustwording bij medewerkers wat te rapporteren. In de basis betreft dit drie vragen:
1. Welke informatie leg je vast?
2. Met welk doel?
3. Voor wie?
Door alleen nog maar te rapporteren 'wat ertoe doet' wordt een groter beroep gedaan op de professionele blik van de medewerker en is het onderlinge gesprek met collega's belangrijk.
Ervaringen met Regelarm Verantwoorden
In de onderstaande video vertellen professionals van Philadelphia Zorg over hun ervaringen met Regelarm Verantwoorden en het nieuwe cliëntdossier dat zij daarbij gebruiken.
Wat levert Regelarm Verantwoorden op?
Regalarm verantwoorden is een traject om de regeldruk in de Wlz te verminderen. Daardoor wordt er efficiënter zorg verleend en blijft er meer tijd over voor de cliënt en wordt het werkplezier van de medewerker vergroot. Daarbij ligt de nadruk op het vakmanschap. Op basis van vertrouwen en op basis van de inhoud van de verleende zorg wordt intern en extern verantwoording afgelegd. Verantwoording op basis van ervaren kwaliteit.
Lees meer over wat Regelarm Verantwoorden specifiek oplevert voor de cliënt als voor zorgprofessionals in dit document.
De resultaten van de pilot zijn dan ook positief. Dit heeft er binnen Philadelphia toe geleid dat inmiddels 30 locaties werken met het Regelarm Cliëntdossier. Uit intern onderzoek blijkt:
- 66% ervaart minder regeldruk
- 55% geeft aan gemiddeld 23 minuten minder per dag te besteden aan rapportage
- 61% ervaart betere cliëntgesprekken
Bij het symposium Regelarm Verantwoorden op 1 november 2023 is stilgestaan bij de goede ervaringen die zijn opgedaan en hebben minister Helder en de zorgkantoren aangegeven dat ze deze positieve beweging graag verder willen brengen.
Achtergrondinformatie
Visie en zienswijze
Een zienswijze is een gedeeld beeld over hoe professionals in de zorg willen werken. Deze zienswijze hoort bij het Regelarm Verantwoorden. In een zienswijze staat de basis van de dienstverlening, hoe zorgverleners naar de cliënten kijken en hoe zij met hen omgaan. Deze zienswijze moet overeenstemmen met de visie van de organisatie. De manier van kijken (zienswijze) is van invloed op hoe je als professional zaken vastlegt en rapporteert.
De basisinformatie uit de zienswijze van Philadelphia is hier te vinden ter inspiratie.
Uitgangsspunten en principes
De ervaring leert dat de overgang naar Regelarm Verantwoorden van een complete organisatie onwenselijk en onmogelijk is. Er zijn binnen organisaties grote verschillen tussen locaties en teams. Daar moet je rekening mee houden.
Om als organisatie te kunnen bepalen of dit voor het team het juiste moment is om te starten met de werkwijze en het dossier van Regelarm Verantwoorden hebben we de belangrijkste uitgangspunten op een rij gezet. Hiermee kan het team aan de hand van deze onderwerpen zelf toetsen of het wil starten of niet. Bij Regelarm Verantwoorden wordt uitgegaan van een aantal basisuitgangspunten:
- Het dossier is van de cliënt. Er vindt daarom zoveel mogelijk afstemming plaats met de cliënt over zijn wensen en over wat in het dossier genoteerd wordt.
- Rapportage is bedoeld voor de ondersteuning aan de cliënt. Dat wat nodig is om de cliënt goed te begrijpen en goede zorg te leveren wordt opgenomen in het dossier.
- Regels worden begrepen. Huis op orde stelt voorwaarden in wat er jaarlijks op orde moet zijn in het dossier. Bij Regelarm Verantwoorden worden regels soms weloverwogen losgelaten. Uitgangspunt is dat de regel/protocol/werkwijze de medewerker wat oplevert voor het verlenen van goede zorg.
- Het cliëntdossier van Regelarm Verantwoorden kent een basis deel en is daarnaast modulair opgebouwd. Wanneer iets niet van toepassing is voor de cliënt, dan hoeft het niet te worden ingevuld.
MijnPlan
De opbouw van het Cliëntdossier Zorg en Wonen (zoals ontwikkeld tijdens de pilot) is modulair opgesteld. Alleen onderdelen die voor een individu van belang zijn worden gebruikt. De begeleider maakt samen met de cliënt afspraken in 'MijnPlan'. Hierin wordt gewerkt en dagelijks gerapporteerd op basis van een beperkt aantal doelen en afspraken, waarbij 'rapporteren van de uitzondering' belangrijk is.
'MijnPlan' bestaat uit vier A4'tjes en bevat de meest relevante gegevens; de gegevens die er écht toe doen:
- Persoonsgegeven (NAW, huisarts, zorgverzekering, apotheek, indicatie);
- Persoonsbeschrijving;
- Wat vind ik belangrijk (uitkomsten cliëntervaringsinstrument, toekomst, veranderingen, waar word ik blij van);
- Vier afspraken plus één medische afspraak (4+1), eventueel bij een complexe zorgvraag uit te breiden tot 6+1 (medisch);
- Evaluatie
Handige links
Er zijn veel documenten beschikbaar met informatie of inspiratie.
Zo verscheen in oktober 2023 het RVS advies Is dit wel verantwoord? Hoe de zorg betekenisvol rekenschap kan afleggen in tijden van transitie. Bij dat advies zat ook een samenvattende matrix met de problemen en oplossingen in het kort.
Zeker het beluisteren waard is de podcast die Health Informatics op 1 februari 2024 opnam met initiatiefnemers Bas Bodzinga (Philadelphia) en Caro Verlaan (CZ Zorgkantoor) via deze link (Spotify).